فراخوان نرم‌افزاری Waymo برای اصلاح رفتار روباتاکسی‌ها کنار اتوبوس‌های مدرسه

شرکت «Waymo» (زیرمجموعهٔ «Alphabet») اعلام کرده یک به‌روزرسانی نرم‌افزاری خود را به‌عنوان «فراخوان نرم‌افزاری» نزد نهادهای فدرال آمریکا ثبت می‌کند تا نحوهٔ رفتار robotaxiهای بدون‌راننده‌اش در اطراف اتوبوس‌های مدرسه اصلاح شود.​

شرکت «Waymo»، زیرمجموعهٔ خودران «Alphabet» (مالک گوگل)، اعلام کرده به‌صورت داوطلبانه یک فراخوان نرم‌افزاری نزد «ادارهٔ ملی ایمنی ترافیک بزرگراه‌های آمریکا (NHTSA)» ثبت می‌کند که مستقیماً به نحوهٔ عملکرد روباتاکسی‌های این شرکت در اطراف اتوبوس‌های مدرسه مربوط است. به گفتهٔ Waymo، این فراخوان در اوایل هفتهٔ آینده ثبت می‌شود و در ادامهٔ موج نظارت دقیق‌تر نهادهای فدرال و اعتراض مقام‌های محلی در شهرهای آتلانتا و آستین نسبت به رفتار خودروهای خودران در سناریوهای حساس مربوط به حمل‌ونقل دانش‌آموزان انجام می‌شود.​

«ادارهٔ ملی ایمنی ترافیک بزرگراه‌های آمریکا» در ماه اکتبر، پس از مشاهدهٔ ویدئویی از یک خودروی خودران Waymo در آتلانتا که هنگام پیاده‌شدن دانش‌آموزان از یک اتوبوس متوقفِ مدرسه (با تابلو توقف باز و چراغ‌های چشمک‌زن روشن) از جلوی اتوبوس عبور کرد، تحقیق اولیه‌ای را دربارهٔ عملکرد این سیستم خودران آغاز کرد. در آن حادثه، روباتاکسی Waymo ابتدا در کنار اتوبوس توقف می‌کند اما سپس از مقابل آن دور می‌زند و در حالی‌که دانش‌آموزان در حال پیاده شدن هستند، در جهت عمود بر اتوبوس وارد خیابان می‌شود؛ رفتاری که در استانداردهای ترافیکی آمریکا کاملاً غیرمجاز و حساس تلقی می‌شود.​

مسئولان آموزش‌وپرورش شهر آستین در ایالت تگزاس نیز در نامه‌ای رسمی که روی وب‌سایت NHTSA منتشر شده، اعلام کرده‌اند روباتاکسی‌های Waymo فقط در سال جاری تحصیلی دست‌کم در ۱۹ مورد، به‌طور غیرقانونی از کنار اتوبوس‌های متوقف مدرسه عبور کرده‌اند. این گزارش‌ها حتی شامل چند مورد بعد از تاریخ ۱۷ نوامبر است؛ زمانی که Waymo مدعی شده بود یک به‌روزرسانی نرم‌افزاری برای بهبود عملکرد خودروها در موقعیت‌های مرتبط با اتوبوس مدرسه اعمال کرده است.​

به‌دنبال این گزارش‌ها، دفتر «تحقیقات نقص» در NHTSA نامه‌ای رسمی در تاریخ ۳ دسامبر برای Waymo ارسال کرده و در آن، جزئیات فنی و عملیاتی گسترده‌ای دربارهٔ نسل پنجم سیستم رانندگی خودکار این شرکت، نحوهٔ تصمیم‌گیری نرم‌افزار در نزدیکی اتوبوس‌های مدرسه و داده‌های مربوط به حوادث را درخواست کرده است. نهاد ناظر از Waymo خواسته تا در مورد وقایع تگزاس، از جمله ۱۹ مورد عبور غیرمجاز از کنار اتوبوس‌های مدرسه، تا مهلت مشخص‌شده پاسخ مکتوب و مستند ارائه کند؛ روندی که برای شرکت‌های فناور فعال در بازار آمریکا، از منظر حقوقی و رسانه‌ای اهمیت زیادی دارد.​

«Mauricio Peña»، مدیر ایمنی (Chief Safety Officer) شرکت Waymo، در بیانیه‌ای ایمیلی تأکید کرده است که این شرکت به رکورد ایمنی خود می‌بالد و آمار داخلی‌شان نشان می‌دهد خودروهای Waymo در برخوردهای منجر به جراحت عابران پیاده، دوازده برابر کمتر از رانندگان انسانی درگیر تصادف می‌شوند. با این حال، او اضافه کرده که پایبندی به بالاترین استانداردهای ایمنی یعنی «پذیرش این‌که در برخی سناریوها رفتاری بهتر از وضعیت فعلی لازم است» و به همین دلیل Waymo تصمیم گرفته یک فراخوان نرم‌افزاری داوطلبانه نزد NHTSA ثبت کند که هدف آن اصلاح الگوریتم‌های کاهش سرعت و توقف در این سناریوهای مرتبط با اتوبوس مدرسه است.​

Waymo اعلام کرده از زمانی که این نقص رفتاری شناسایی شده، به‌روزرسانی نرم‌افزاری جدیدی را در ۱۷ نوامبر روی ناوگان خود اجرا کرده که به‌ادعای شرکت، عملکرد خودروهای خودران را در این موقعیت‌ها به سطحی بهتر از رانندگان انسانی رسانده است. با این حال، مقامات آموزشی آستین معتقدند تعدادی از تخلفات عبور غیرقانونی از اتوبوس‌های مدرسه بعد از این به‌روزرسانی رخ داده و همین موضوع، لزوم نظارت سخت‌گیرانه‌تر و بررسی دقیق‌تر اعتبار ادعاهای ایمنی شرکت را برجسته کرده است.​

Waymo می‌گوید در هیچ‌یک از مواردی که در محدودهٔ این فراخوان نرم‌افزاری قرار می‌گیرند، حادثهٔ منجر به جراحت گزارش نشده است و این شرکت همچنان ایمنی را «اولویت اول» خود می‌داند. این شرکت تأکید کرده به بررسی مستمر عملکرد ناوگان، رصد داده‌ها، و اعمال اصلاحات نرم‌افزاری تکمیلی ادامه خواهد داد؛ موضوعی که در عصر خودروهای متکی بر نرم‌افزار، فراخوان‌های نرم‌افزاری را به ابزار رایج مدیریت ریسک و جلب اعتماد نهادهای ناظر تبدیل کرده است.​

به‌طور کلی، افزایش استفاده از خودروهای کاملاً خودران در شهرهایی مثل فینیکس، سان‌فرانسیسکو، لس‌آنجلس و آستین باعث شده نهادهای نظارتی آمریکا، رفتار این سامانه‌ها را در سناریوهای حساس مانند برخورد با عابران پیاده، دوچرخه‌سواران و به‌ویژه اتوبوس‌های مدرسه تحت scrutiny دقیق‌تری قرار دهند. برای مخاطب ایرانی، این روند یادآور چالش‌های مشابه در استفاده از سامانه‌های کمک‌راننده و هوش مصنوعی در خودروهاست؛ جایی که هر خطای نرم‌افزاری می‌تواند در حوزه‌ای به‌شدت حساس مثل حمل‌ونقل دانش‌آموزان، پیامدهای حقوقی و اجتماعی سنگینی به‌دنبال داشته باشد.